กระบวนการสื่อสาร

.....กระบวนการสื่อสารมีความสำคัญต่อการดำรงชีวิตตลอดชีวิต การดำเนินกิจกรรมต่างๆ ต้องอาศัยการสื่อสารเป็นปัจจัยหลัก ดังนั้นการสื่อสารจึงมีความสำคัญอย่างยิ่งสำหรับครูผู้สอนหรือผู้เกี่ยวข้องกับกระบวนการเรียนการสอน

การสื่อสาร หมายถึง กระบวนการส่งข่าวสารข้อมูลต่างๆ หรือการถ่ายทอดความรู้ เนื้อหา สาระความรู้สึก เจตคติ ทักษะ ค่านิยม ตลอดจนประสบการณ์จากแหล่งกำเนิดหรือบุคคลฝ่ายหน่ง เรียกว่า "ผู้ส่ง" ไปยังบุคคลอีกฝ่ายหนึ่ง เรียกว่า "ผู้รับ" เพื่อให้ผู้รับร่าวมรับรู้สาระได้อย่างถูกต้องหรือคล้ายคลึง หรือจากผู้ส่งไปยังผู้รับด้วยการใช้ถ้อยคำ กริยาท่าทางหรือสัญลักษณ์ ซึ่งมีผลทำให้เกิดความเข้าใจและความรู้สึกร่วมกันหน้าที่ของกระบวนการสื่อสาร
.......1. การสื่อสารในฐานะเครื่องมือให้ได้สิ่งที่ต้องการ
.......2. การสื่อสารเพื่อควบคุมสั่งการ
.......3. การสื่อสารเพื่อสร้างความสัมพันธ์
.......4. การสื่อสารส่วนบุคคล
.......5. การสื่อสารเพื่อเสาะแสวงหาคำตอบ
.......6. การสื่อสารเพื่อสร้างจินตนาการรูปแบบของการสื่อสารแต่ละรูปแบบมีลักษณะสลับซับซ้อนแตกต่างกันขึ้นอยู่กับปัจจัยหรือองค์ประกอบที่เกี่ยวข้องไม่ว่าจะเป็นลักษณะของผู้ส่งและผู้รับ การรู้จักเลือกใช้วิธีการสื่อสารที่เหมาะสมกับแต่ละโอกาสจะช่วยให้กระบวนการสื่อสารแต่ละครั้งประสบผลสำเร็จได้อย่างมีประสิทธิภาพรูปแบบของการสื่อสารจำแนกได้ดังนี้
..........6.1 การจำแนกตามลักษณะของการสื่อสาร
...............6.1.1 การสื่อสารด้วยภาษา เป็นภาษาที่ไม่ใช่ลายลักษณ์อักษร
...............6.1.2 การสื่อสารด้วยภาษาท่าทางหรือสัญญาณ เป็นภาษาที่ไม่ใช่คำพูดหรือการเปล่งเสียงหรือเคลื่อนไหวส่วนต่างๆ
...............6.1.3 การสื่อสารด้วยภาษาภาพ ภาษาที่เกิดจากการขีดเขียนเป็นรูปภาพ
..........6.2 จำแนกตามปฏิสัมพันธ์ของผู้รับและผู้ส่ง
................6.2.1 สื่อสารทางตรง เป็นการสื่อสารที่ผู้ส่งและผู้รับมีปฏิสัมพันธ์กันและกันโดยตรงเนื้อหาและวัตถุประสงค์
................6.2.2 การสื่อสารทางอ้อม เป็นการสื่อสารที่อาศัยสื่อหรือวิธีการต่างๆ เป็นพาหนะในการถ่ายทอดเนื้อหา
..........6.3 จำแนกตามพฤติกรรมในการโต้ตอบ
................6.3.1 การสื่อสารทางเดียว เป็นสื่อสารที่ผู้ส่งเป็นกระทำแต่ฝ่ายเดียว
................6.3.2 การสื่อสารสองทาง เป็นการสื่อสารที่ผู้ส่งและผู้รับมีโอกาสโต้ตอบกันได้ทันทวงที
..........6.4 จำแนกตามจำนวนของผู้ร่วมสื่อสาร
...............6.4.1 การสื่อสารในตนเอง ตัวเองเป็นผู้ส่งและผู้รับในขณะเดียวกัน
...............6.4.2 การสื่อสารระหว่างบุคคล สื่อสารระหว่างบุคคล 2 คน อาจแลกเปลี่ยนบทบาทเป็นผู้ส่งและผู้รับ
...............6.4.3 การสื่อสารแบบกลุ่มบุคคล มีจำนวนผู้ส่งและผู้รับมากกว่าการสื่อสารระหว่างบุคคล
...............6.4.4 การสื่อสารมวลชน การสื่อสารกับกลุ่มชนจำนวนมากกมายมหาศาล

อุปสรรคในการสื่อสาร
.......1. ผู้ส่งสารขาดความสามารถ
.......2. ความบกพร่องของสื่อหรือช่องทาง
.......3. ผู้รับสารขาดความรู้ความชำนาญเรื่องที่จะรับ
.......4. อุปสรรคจากสิ่งรบกวน ภายนอกและภายใน
.......5. สารมีความยาวไม่เหมาะสม
.......6. ผู้ส่งและผู้รับมีความแตกต่างในด้านภาษาการสื่อสารที่มีประสิทธิภาพเป็นการสื่อสารแบบสองทางผู้ส่งและผู้รับสามารถโต้ตอบกันได้ทันทีทันใด เนื้อหาเรื่องราวต้องเหมาะกับธรรมชาติของผู้รับการสื่อสารกับการรับรู้และการเรียนรู้การรับรู้ สิ่งเร้าที่ผ่านอวัยวะรับสัมผัสทั้งหลายรับข้อมูลข่าวสารในระยะแรกนำเข้าสู่สมอง การเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมเดิมไปสู่ พฤติกรรมใหม่ ที่ค่อนข้างถาวรซึ่งเรียกว่า

การเรียนรู้แบบจำลองของการสื่อสาร
.......1. แบบจำลองของลาสเวลล์
.......2. แบบจำลองของแวนนอนและวีเวอร์
.......3. แบบจำลองของ-เบอร์โล
.......4. แบบจำลองการสื่อสารของบาร์นลันด์การสื่อสารในการเรียนการสอนควรคำนึงถึงกระบวนการสื่อสารระหว่างครูผู้สอนกับผู้เรียน

การสื่อสารในการเรียนการสอน
.......1. กระบวนการสื่อสารในการเรียนการสอน
.......2. ลักษณะการสื่อสารระหว่างครูผู้สอนกับผู้เรียน
.......3. การปรับใช้การสื่อสารกับกระบวนการเรียนการสอนให้มีประสิทธิภาพ
.......4. ความล้มเหลวของการสื่อสารในกระบวนการเรียนการสอน

บทสรุป การสื่อสารกระบวนการถ่ายทอดเนื้อหาและความรู้สึกนึกคิดประกอบด้วย ผู้ส่งเนื้อหา สาระสื่อหรือช่องทางและผู้รับการสื่อสารมีความสัมพันธ์กับการรับรู้และการเรียนรู้ มีจุดประสงค์และกระบวนการเหมือนกัน